Azot Hattı Yedekleme Otomasyonu

Azot hattı yedekleme otomasyonu, endüstriyel tesislerde azot gazının kesintisiz olarak sağlanmasını amaçlayan bir sistemdir. Bu otomasyon, azot hattında meydana gelebilecek basınç düşüşleri, arızalar veya bakım çalışmaları sırasında devreye girerek üretimin aksamadan devam etmesini sağlar.

Çalışma prensibi, sensörler ve basınç izleme sistemleri ile başlar. Azot hattındaki basınç, sıcaklık ve debi sürekli olarak sensörler tarafından izlenir. PLC (Programmable Logic Controller) veya DCS (Distributed Control System) gibi otomasyon sistemleri, bu verileri analiz ederek karar mekanizmasını yönetir. Ana azot kaynağında bir kesinti veya basınç düşüşü algılandığında, sistem otomatik olarak yedek azot kaynağını devreye alır. Yedekleme genellikle sıvı azot tankları (LIN – Liquid Nitrogen) veya basınçlı azot tüp bataryaları aracılığıyla sağlanır.

Basınç düştüğünde, otomatik vanalar açılarak yedek kaynaktan gaz akışı başlatılır. Eğer sıvı azot kullanılıyorsa, bir buharlaştırıcı (evaporatör) devreye girerek gaz fazına geçişi sağlar. Operatörlere, ana sistemde meydana gelen basınç düşüşleri, arızalar veya bakım gereksinimleri hakkında SCADA, HMI veya IoT tabanlı izleme sistemleri ile bildirim gönderilir. Kritik durumlarda sesli ve görsel alarmlar devreye girer. Ana azot kaynağı normale döndüğünde, sistem yedek kaynağı kapatarak tekrar ana hat üzerinden gaz akışını sağlar. Yedek azot seviyesi düzenli olarak kontrol edilir ve eksiklik durumunda dolum için uyarılar verilir.

Bu sistemin avantajları arasında sürekli üretimin sağlanması, enerji verimliliğinin artırılması, güvenlik seviyesinin yükseltilmesi ve maliyet tasarrufu yer almaktadır. Ana azot kaynağında kesinti olsa bile üretim durmadan devam eder. Otomatik devreye giren yedekleme sistemi, gereksiz gaz tüketimini önler ve basınç izleme ile alarm sistemleri sayesinde ani basınç kayıpları veya gaz kaçağı gibi tehlikeler hızlıca tespit edilir. Planlı bakım ve arıza durumlarında sistem otomatik devreye girerek üretim kayıplarını en aza indirir.

Azot hattı yedekleme otomasyonu, petrokimya ve rafineri tesisleri, çelik ve metalurji fabrikaları, otomotiv üretim hatları, ilaç ve gıda endüstrisi, elektronik ve yarı iletken üretimi gibi birçok sektörde kullanılmaktadır. Bu sistemler, azot gazının kritik süreçlerde kesintisiz olarak sağlanmasını garanti ederek operasyonel sürekliliği ve güvenliği artırmaktadır.